Tin tức

Nhiều vật liệu xây dựng mới ra đời có yếu tố chống ngập tốt hơn. Ảnh: Xuyên Đông

Kiến trúc thích ứng, hướng đi cho đô thị bền vững

Kiến trúc sư Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam. Ảnh: Xuyên Đông

Trao đổi với Báo Lao Động bên lề sự kiện “Nét Chạm Pavilion”, Kiến trúc sư Phan Đăng Sơn – Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, bài toán ngập tại các đô thị hiện nay chưa có lời giải trọn vẹn, đặc biệt khi lượng mưa vượt ngưỡng 200–300 mm trong thời gian ngắn.

“Ngập có thể thoát nhanh, nhưng với cấp độ mưa như vừa qua, hầu hết các đô thị Việt Nam đều chưa đủ năng lực hạ tầng để đáp ứng. Vì thế, giải pháp lâu dài phải đến từ quy hoạch, thiết kế kiến trúc và lựa chọn vật liệu”, ông Sơn nói.

Theo ông, kiến trúc Việt Nam cần được cập nhật các giải pháp khoa học – kỹ thuật tiên tiến trên thế giới, đồng thời kế thừa giá trị truyền thống trong xây dựng.

Ví dụ, ở nhiều làng cổ, người Việt đã biết thiết kế nền nhà cao hơn mặt đất, sử dụng sân lát gạch thoát nước nhanh và khơi thông ao hồ quanh khu dân cư.

“Chúng ta hoàn toàn có thể kế thừa tinh thần đó trong quy hoạch hiện đại, bằng cách khơi thông không gian mặt nước, áp dụng nền xốp chống ngập, hay tạo ra các hồ điều hòa trong khu dân cư”, ông Sơn đề xuất.

Ông cũng lưu ý, tình trạng “bê tông hóa” đang khiến đô thị ngày càng ngột ngạt. Khi ao hồ bị lấp, diện tích thấm nước tự nhiên giảm, mỗi trận mưa lớn đều dẫn tới ngập nặng.

“Nếu quy hoạch đô thị sắp tới không nghiêm túc dành lại diện tích thẩm thấu, không gian chứa nước, thì dù đầu tư hạ tầng bao nhiêu vẫn không đủ. Đô thị xanh, đô thị tốt phải trở thành một nghị quyết phát triển bền vững, không chỉ là khẩu hiệu”, ông Sơn nhấn mạnh.

Từ góc nhìn thực tiễn, kiến trúc sư Phan Đăng Sơn cho rằng việc ứng dụng giải pháp chống ngập truyền thống kết hợp công nghệ hiện đại là hướng đi phù hợp với Việt Nam.

Ông lấy ví dụ, tại nhiều quốc gia các mô hình “thành phố xốp” (sponge city) đã được triển khai, giúp nước mưa thấm xuống đất thay vì tràn trên bề mặt.

“Việt Nam hoàn toàn có thể thử nghiệm mô hình này ở những đô thị đang phát triển nhanh. Chúng ta cần vừa làm vừa rút kinh nghiệm, để đạt hiệu quả bền vững”, ông nói thêm.

Nhiều loại gạch, đá có thể góp phần chống ngập

Ông Mai Xuân Đức – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera. Ảnh: Xuyên Đông

Trao đổi về các loại vật liệu xây dựng chống ngập ở Việt Nam tại buổi toạ đàm Kiến – Chạm – Định ngày 10.10, ông Mai Xuân Đức – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Kinh doanh Gạch ốp lát Viglacera cho rằng, biến đổi khí hậu những năm gần đây đã trở nên “khủng khiếp”, với hiện tượng ngập sâu xuất hiện ở nhiều nơi. Trong bối cảnh đó, giải pháp vật liệu xây dựng cần hướng đến khả năng thích ứng với tự nhiên thay vì chống lại hoàn toàn.

Ông Mai Xuân Đức cho biết đơn vị cũng đã sản xuất các dòng sản phẩm chuyên biệt cho môi trường khắc nghiệt, như gạch tráng men dày 20 mm dùng cho sân vườn – có độ cứng cao, chịu va đập tốt, đồng thời cho phép nước thấm qua khe và ngấm xuống nền sỏi bên dưới, giúp giảm tình trạng ứ đọng nước.

“Hiện nay nhiều công trình lạm dụng bê tông, đổ kín toàn bộ mặt nền rồi mới lát gạch, khiến khả năng thoát nước bị triệt tiêu. Nếu tính toán lại từ khâu nền, sỏi, gạch, nước sẽ tự thấm và không gây ngập cục bộ”, ông Mai Xuân Đức phân tích.

Cũng theo ông, các loại vật liệu mới như đá nung kết Vasta Stone đang là hướng đi mới của ngành vật liệu. Đây là loại đá nhẹ, bền, có thể chịu được biến động nhiệt độ và tia cực tím, đồng thời thân thiện với môi trường.

“Giải pháp vật liệu này không chỉ chống chọi với thiên nhiên mà còn góp phần giảm tải cho nền móng, tiết kiệm năng lượng trong quá trình sản xuất và sử dụng. Chúng ta cần tư duy kiến trúc mới – vừa bền vững, vừa đồng hành với tự nhiên”, ông Mai Xuân Đức nhấn mạnh.

Có thể nói những sản phẩm vật liệu có khả năng thoát nước, chịu nhiệt, chống tia cực tím, cùng với các giải pháp kiến trúc mở – thông thoáng – tiết kiệm năng lượng, không chỉ giúp công trình bền vững hơn mà còn góp phần giảm phát thải carbon, hướng đến mục tiêu Net Zero 2050 của Việt Nam.

Theo: Báo Lao Động